W obrocie pomiędzy przedsiębiorcami (B2B) obowiązują inne reguły niż w obrocie mieszanym (B2C). Przede wszystkim przedsiębiorca, który jest wierzycielem innego przedsiębiorcy ma prawo domagać się odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, wyższych niż odsetki kodeksowe za opóźnienie. Mało kto ma jednak świadomość, gdzie tkwi podstawa tego roszczenia. Otóż z dniem 1 stycznia 2020 roku zmieniła się nazwa ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych na ustawę o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 935). Było to efektem implementacji do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/7/UE z dnia 16 lutego 2011 roku w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach w transakcjach handlowych (Dz. Urz. UE L 48 z 23.02.2011, str. 1).
Zgodnie z art. 10 w/w ustawy, wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w ustawie, przysługuje także od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty:
1) 40 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5.000 złotych;
2) 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5.000 złotych, ale niższa niż 50.000 złotych;
3) 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50.000 złotych.
Równowartość tej rekompensaty w złotych jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne. Data wymagalności będzie tożsama z ostatnim dniem terminu zapłaty (ewentualnie zapłaty każdej z rat, jeśli świadczenie jest płatne w częściach). Co ważne, jeśli świadczenie na mocy umowy stron miało być płatne w częściach, odsetki wynikające z ustawy oraz koszty odzyskiwania należności (40, 70 lub 100 euro) należą się od każdej z rat. Warto odnotować tę zmianę, albowiem przed 1 stycznia 2020 roku, niezależnie od dłużnej kwoty, koszty te wynosiły w każdym przypadku 40 euro. W znowelizowanej ustawie wskazano także, iż oprócz tych kwot, wierzycielowi przysługuje również zwrot, w uzasadnionej wysokości, poniesionych kosztów odzyskiwania należności przewyższających tę kwotę.
W kwestii odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych, warto wskazać, że do ustalenia ich wysokości stosuje się stopę referencyjną NBP obowiązującą w dniu: 1 stycznia – do odsetek należnych za okres od dnia 1 stycznia do dnia 30 czerwca oraz 1 lipca – do odsetek należnych za okres od dnia 1 lipca do dnia 31 grudnia.
Aktualnie wysokość odsetek ustawowych za opóźnienie w skali rocznej wynosi 3,6 %, zaś odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych (dla podmiotu niebędącego publicznym podmiotem leczniczym) – 10,1 % w skali rocznej. Będąc wierzycielem, warto zatem znać swoje prawa. Odsetki te mogą stanowić także jedno z żądań pozwu, który wobec roszczenia pomiędzy przedsiębiorcami może być rozpoznawany w nowej procedurze gospodarczej (o której pisaliśmy w Codzienniku z 4 listopada 2019 roku).
Aby skutecznie dochodzić wszystkich przysługujących uprawnień, z pewnością warto korzystać z usług profesjonalnego pełnomocnika.