W niedługim czasie w życie wejdzie nowelizacja kodeksu spółek handlowych wprowadzająca m.in. prawo holdingowe, w tym instytucję „osądu biznesowego” (Business Judgement Rule). Ma być to forma miernika oceny biznesowej przy ocenie działań członków organów spółek.
Projekt z 20 lipca 2020 roku wprowadza istotne zmiany w polskim prawie spółek handlowych, mające daleko idące konsekwencje prawne, ale z oczywistych względów również biznesowe, dla działających na rynku podmiotów korporacyjnych. Nowelizacja między innymi wskazuje prawo holdingowe jako odpowiedź na zmieniającą się obecnie rzeczywistość gospodarczą oraz ciągłe przeobrażenia w działalności gospodarczej. Nowelizacja ma też uregulować relacje pomiędzy grupami spółek.
Reguła osądu biznesowego znana jest już za granicą. Wywodzi się z doświadczenia w doktrynie i orzecznictwie prawa spółek, a polega na tym, że sądy przyznają pierwszeństwo biznesowej ocenie sytuacji członków organów spółek, którzy odpowiadają za główną działalność operacyjną i decyzyjność w spółce. W konsekwencji, dyrektorzy, wykonując swoje funkcje kierownicze, mają obowiązek lojalności wobec korporacji.
Uzasadnieniem tej zasady jest uznanie przez sądy, że w dynamicznie rozwijającej się gospodarcze organy zarządzające muszą mieć swobodę podejmowania decyzji bez nieustającej obawy przed możliwymi konsekwencjami prawnymi. Reguła ta ma być narzędziem wykorzystywanym przez sąd do powstrzymania się od przeprowadzenia bezgranicznej kontroli członków organów spółek i powinna być postrzegana jako kluczowy czynnik przy podejmowaniu decyzji biznesowych przez członków kadry kierowniczej spółki. Problematyka oceny odpowiedzialności członków organów wiąże się z praktyką stosowania wobec nich odpowiedzialności karnej wynikającej przede wszystkim z art. 296 kodeksu karnego. Problem w orzecznictwie polegał na sytuacji, w której członek zarządu lub członek rady nadzorczej działał w ramach swoich uprawnień i wyrządził spółce szkodę, mimo że nie naruszył bezpośrednio żadnej normy prawnej. Oczywiście wprowadzenie nowej zasady nie będzie ograniczało dotychczasowej odpowiedzialności karnej kadry zarządzającej spółkami za ewentualne czyny niedozwolone powstałe w toku prowadzenia spraw spółki. Nowelizacja jednocześnie chroni członków zarządzających, którzy przy wykonywaniu swoich obowiązków wykazali się starannością i lojalnością oraz zdecydowali się na podjęcie ryzyka biznesowego, mogą wiec liczyć na ochronę prawną w przypadku, gdy okaże się po czasie, że ich decyzja wyrządziła jednak spółce szkodę – wszak w biznesie często dzieją się rzeczy niespodziewane.
Nowelizacja zakłada liczne zmiany w przepisach k.s.h. i zmierza do wprowadzenia odpowiedzialności spółki dominującej w stosunku do spółki zależnej, która wykonuje wiążące polecenia nałożone na nią przez spółkę dominującą. Przyjęty model odpowiedzialności to odpowiedzialność na zasadzie winy domniemanej, aczkolwiek spółka dominująca nie będzie ponosić odpowiedzialności, jeżeli działała w granicach uzasadnionego ryzyka gospodarczego, w tym na podstawie informacji, analiz i opinii, które w danych okolicznościach powinny być brane pod uwagę przy dokonywaniu starannej oceny. W celu kompleksowego zapoznania się ze szczegółami nowelizacji zachęcamy do lektury projektu lub kontaktu z kancelarią.