Codziennik prawny

Nasz codziennik to źródło najnowszych informacji prawnych. Zapraszamy do lektury.

Stop lichwie!

Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowało projekt ustawy antylichwiarskiej. Nowe przepisy kończą z dowolnością w ustalaniu dodatkowych opłat za zakupy na raty i w przypadku pożyczek konsumenckich. Regulują w sposób bardzo restrykcyjny limity dodatkowych opłat przy zaciąganiu pożyczek krótkoterminowych tzw. „chwilówek” oraz wyznaczają ścisłe limity w zakresie ustanawianych zabezpieczeń. Rozwiązania, które proponuje Ministerstwo mają przede wszystkim położyć kres wykorzystywaniu niewiedzy i naiwności klientów oraz skończyć z żerowaniem przez naciągaczy na biedzie i tragediach życiowych ludzi zmuszanych do zaciągania pożyczek o lichwiarskim oprocentowaniu. Projekt ustawy trafił do konsultacji.

Sprawniejszy dostęp do elektronicznych materiałów dowodowych

Komisja Europejska przyjęła mandat negocjacyjny w sprawie transgranicznej wymiany dowodów elektronicznych. W myśl jego głównego założenia amerykańskie portale będą miały 10 dni na przekazanie prokuratorom z UE przechowywanych na swoich serwerach danych. Chodzi m.in. o e-maile, wiadomości z komunikatorów internetowych, zdjęcia czy godziny połączeń. Do tej pory serwisy tworzyły własne polityki, które określały ogólne zasady przekazywania e-dowodów zgodne z ustawodawstwem federalnym. W związku z tym często zamiast bezpośredniej współpracy z portalem śledczy musieli składać oficjalne wnioski o wzajemną pomoc prawną za pośrednictwem amerykańskiego Departamentu Sprawiedliwości, co znacznie wydłużało czas uzyskania dowodów.

Pierwszy w Polsce Sąd Arbitrażowy Online

Uruchomiono pierwszy polski Sąd Arbitrażowy Online OAC (Online Arbitration Court). Ma on rozstrzygać w sprawach gospodarczych i cywilnych, w których prawo zezwala na zawarcie ugody. Postępowanie od początku do końca jest prowadzone elektronicznie, a zapadający wyrok jest prawnie wiążący. W założeniu Sąd ma rozstrzygać sprawy w ciągu 3-5 tygodni. Warto dodać, że Sąd Arbitrażowy Online OAC jest sądem o zasięgu międzynarodowym, co oznacza, że za jego pośrednictwem można rozstrzygać również spory transgraniczne.

Prace nad dyrektywą o prawie autorskim

Pomimo sprzeciwu Polski i 7 innych krajów członkowskich prezydencja rumuńska otrzymała mandat do negocjacji w Parlamencie Europejskim ws. dyrektywy o prawie autorskim. Oznacza to początek rozmów nad ostatecznym kształtem nowych regulacji. Proponowana dyrektywa ma zmienić zasady publikowania i monitorowania treści w internecie. Chodzi m.in. o wprowadzenie obowiązku filtrowania treści pod kątem praw autorskich. Nowe przepisy przewidują, że giganci internetowi, np. platformy takie jak Facebook czy YOU TUBE, będą musiały płacić autorom, jeśli będą korzystać z pracy artystów i dziennikarzy.

Zmiany w prawie spółek handlowych

Ponad 50 uproszczeń w prawie spółek handlowych pojawia się w podpisanej właśnie przez Prezydenta znowelizowanej ustawie KSH. Zmiany dotyczą m.in. możliwości zdalnego podejmowania uchwał przez wspólników oraz procedury wygaśnięcia mandatu członka zarządu w skutek rezygnacji. W ramach ustaleń z Ministerstwem Sprawiedliwości zmieniony zostanie także art. 39 Kodeksu Cywilnego odnoszący się do skutków prawnych czynności dokonanych bez umocowania. W związku z tym, jeżeli zawierający umowę jako organ osoby prawnej nie będzie posiadać umocowania albo przekroczy jego zakres, to ważność umowy zależeć będzie od jej potwierdzenia przez osobę prawną, za którą czynność została dokonana. Zmiany wejdą w życie w marcu 2019 r.

Reforma kodeksu karnego

Bezwzględne dożywocie, nowe typy przestępstw, a przede wszystkim surowsze kary to tylko niektóre ze zmian w przygotowanym przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekcie reformy kodeksu karnego. Projekt zakłada wprowadzenie bezwzględnego dożywocia bez możliwości warunkowego zwolnienia, wydłużenie do 35 lat okresu, po którym skazani na „zwykłe” dożycie będą mogli ubiegać się o warunkowe zwolnienie. Proponowane zmiany zakładają likwidację osobnej kary 25 lat więzienia i wprowadzenie elastycznego wymiaru kar. Pojawiają się również nowe typy przestępstw m.in. przygotowanie do zabójstwa i przyjęcie zlecenia na nie oraz kradzież zuchwała. Novum jest także kara za uporczywe nękanie w celu zwrotu wierzytelności, aż do 5 lat więzienia. Zdaniem Ministerstwa „kary muszą być na tyle surowe, by skutecznie odstraszały przed popełnianiem przestępstw. Muszą być jednocześnie na tyle elastyczne, aby sądy miały możliwość orzekania wyroków adekwatnych do winy”.

W trosce o bezpieczeństwo

Rząd przyjął przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o „odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary”. Przewiduje ona pociągniecie do odpowiedzialności karnej te firmy, które w sposób świadomy oszukują klientów celowo wprowadzając w błąd oferując np. wszelkiego rodzaju uzdrawiające preparaty czy usługi telekomunikacyjne podszywając się pod nieistniejące spółki. Przygotowany przez Ministerstwo projekt ustawy jest zgodny z zaleceniami grupy G20 i Rady Europy i zakłada, że do wytoczenia sprawy np. nieuczciwej spółce wystarczy prokuratorskie ustalenie, że doszło w niej do popełnienia przestępstwa. Nie będzie już wymogu wcześniejszego prawomocnego skazania przedstawiciela spółki, która złamała prawo, co w przeszłości często blokowało egzekwowanie prawa.

Google zapłaci 50 mln euro kary

Google będzie musiało zapłacić 50 mln euro za nieprzestrzeganie rozporządzeń RODO. Tę ogromną karę nałożyła CNIL – francuska komisja ds. informatyki i wolności zarzucając technologicznemu gigantowi brak przejrzystości w wykorzystaniu danych. To jak do tej pory najwyższa kara nałożona za nieprzestrzeganie RODO od czasu wejścia w życie unijnych przepisów. Przypomnijmy, że najwyższa kara pieniężna przewidziana przez rozporządzenie to 20 milionów euro lub maksymalnie 4% wartości rocznego światowego obrotu przedsiębiorstwa.

Ubezwłasnowolnienie całkowite niezgodne z Konstytucją?

Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar poddał w wątpliwość zapis ustawy kodeksu cywilnego dotyczącego ubezwłasnowolnienia całkowitego wskazując, że jest on niezgody z zasadami godności i wolności człowieka oraz poszanowania życia prywatnego i rodzinnego, w związku z czym powinien zostać uznany za niekonstytucyjny. Zwrócił także uwagę na występującą w zapisie ustawy przestarzałą terminologię jak: „choroba psychiczna” i „niedorozwój umysłowy”. Rzecznik przedstawił swoje stanowisko Trybunałowi Konstytucyjnemu w sprawie skargi konstytucyjnej dotyczącej wyżej wspomnianego przepisu.

Google wykasuje linki

Google musi usuwać na żądanie linki do stron naruszających czyjąś prywatność. Chodzi m.in. o takie, które informują o przekonaniach religijnych. Niestety dotyczy to europejskich wersji wyszukiwarek, co w praktyce oznacza, że w wersji amerykańskiej linki te wciąż będą mogły się wyświetlać.